Katawan ng Sanaysay


Iba’t ibang Uri ng Katawan / Gitna ng Sanaysay (Essay)


Paghahambing - sa unang seksyon sisimulan muna ang mga pagkakaiba tungo sa ikalawang seksyon na ang pagkakapareho naman.

Sa pagpasok ng bagong milenyo kaalinsabay ang patuloy na pag-inog ng teknolohiya, unti –unting nagaganap ang mga pagbabago sa buhay ng bawat Pilipino. Ang nakaraan ay nagsilbi na lamang bakas ng kahapon at ang kasalukuyan ang hatid ay paggaan ng pamumuhay.

Kung babalikan ang nakalipas tatambad ang malaking pagkakaiba kung ihahambing sa panahon ngayon. Noon sa larangan ng transportasyon, kalesa ang sikat . Sa paghagupit ng kutsero sa walang labang katawan ng kabayo ang magsisilbing hudyat na pag-usad nito patungo sa nais patunguhan ng pasahero . Ngayon, saan man nais pumunta ay maraming mapagpipilian tulad ng eroplano sa panghimpapawid, barko kung nais maranasang maglayag sa karagatan, tren kung gusto ay mabilisan at magarang kotse naman tanda ng kariwasaan sa buhay. Kung ano pa man ang pinagkaiba marahil pareho pa rin silang naging bahagi ng buhay ng mga Pilipino kung larangan ng transportasyon ang pag-uusapan.

Upang mapanatiling mahigpit ang pagkakabigkis ng pamilyang Pilipino saan mang lupalop ng mundo pagpapadala ng sulat ang pangunahing paraan ng komunikasyon. Ilang araw ang aabutin o mga isang linggo o higit pa ang hihintayin upang mapasakamay lamang na mahal sa buhay ang liham na hatid ay ngiti sa mga labi. Ngayon, sa isang klik lamang sa kompyuter at magaang pagpindot sa cellphone , kahit ilang milya man ang layo nila ay parang malapit din. Ngunit ano pa man ang kanilang malaking pinagkaiba magkamukha naman ang layuning maghatid ng mensahe.

Tunay na kung ihahambing ang kahapon at ang ngayon, malayo ang kanilang di pagkakapareho. Subalit anuman ang sabihin ang nakaraan ay salamin ng kasalukuyan. Ang noon at ngayon ay parehong umukit ng ating kasaysayan.



Paanggulo - ibinabatay sa personal na masasabi o reaksyon ng bawat tao tungkol sa mga bagay-bagay o isyu tungo sa isang obhektibong paglalagom.

- sa pamamagitan ng pagtitimbang-timbang sa bilang ng reaksyong nakuha ang konklusyon ay madaling magagawa

Nagsisimula ang edukasyon sa duyan at magwawakas sa hukay. Kung ano ang tao mula sa kanyang pagsilang ay gayundin hanggang sa kanyang kamatayan. Pagkat ang buhay ay edukasyon. At ang edukasyon ay buhay.

Karaniwang sinasabi ang kasabihang “madaling maging tao , ngunit mahirap ang magpakatao.”Ang taong walang edukasyon daw ay hindi ganap sa pagkatao. Ang nilalang na hindi ganap ang pagkatao ay magiging masalimuot, walang kaayusan, walang kaunlaran, walang kapayapaan, walang kasiyahan...walang lahat.

Ang bawat tao ay nilikha ng Diyos ayon sa Bibliya-isinisilang, lumalaki, umuunlad at namamatay ring may dahilan at tunguhin. Ang bawat yugto ng proseso ng buhay ay yugto rin ng edukasyon. Lahat ay nagdaraan sa bawat yugto nito.Nagkakaiba-iba lamang sa bigat at panahon.

Tama na ang edukasyon ay bahagi ng ating buhay mula sa pagdilat ng ating mga mata at bitbit pa rin hanggang sa paghimlay. Tunay ngang ito ang magsisilbing susi upang buksan ang masalimuot na kaganapan ng takbo ng bawat eksena ng tinatawag na gulong ng buhay.

Pakronolohikal - ayon sa tamang pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari mula sa pinakamatagal hanggang sa pinakakasalukuyan.

Kapag iyong sinindihan sabay hitit tunay daw na mapapawi ang iyong pagkainip. Sa lansangan man at maging sa palikuran sigarilyo ay bitbit upang maibsan daw ang paglalaway. Subalit alam ba natin ang dala nitong panganib?

Mahigit sa apat na dekada na ang nakakaraan nang magulantang ang mundo sa isang balitang pang mediko sa posibleng panganib sa kalusugan ng paninigarilyo. Mula noon , napatunayan na ang tabako ay isang panganib na may kinalaman sa may 25 na sakit kabilang na ang kanser, sakit sa puso, atake at peptic ulcer.

Walang alinlangan na alam natin na kamakailan lamang ay ibinalita sa telebisyon at mga radyo na sa bawat paghitit ng isang pirasong sigarilyo ay nababawasan ang ating buhay ng isang oras. Sa mauunlad na bansa lamang, ang mapanganib na na mga epekto ng tabako daw ay dahilan ng kamatayan ng hindi kukulangin sa 60 milyong tao bawat taon.

Kung magpapatuloy ito sa 2020, ang bilang ng kamatayang ito marahil ay mas tataas. Upang matuldukan ang nakakaalarmang problema na dala nito, disiplina ay kailangan, paninigarilyo ay iwasan.



Papayak / Pasalimuot - sinisimulan itong iayos sa mga bagay na komplikado kasunod ang mgabagay na simple o vice versa.

Ito ang nagsisilbing daan patungo sa panibagong yugto ng buhay. Lahat ay nagnanais na masulyapan kung ano man ang nakaabang at nais maranasan kung ano man dito ay naghihintay.

Maraming uri ang pinto. Para sa nakararami ang pinto ay isa lamang daan na maaaring pasukan at labasan ng sinuman. Ito ay madaling isara at simpleng buksan.

Sa paaralan, ang pinto ang siyang nagbibigay ng elemento ng sorpresa para sa mga mag-aaral sa pagdating ng tagapagpanday ng kanilang isipan. Sa pagdungaw ni Maám o ni Sir sa harap nito tiyak silaý nananabik na isapuso at isaisip ang mga kaalaman na sa kanilaý handang ikintal.

Samantalang sa tahanan, ito ang pintong magbubukas sa pagbubuklod-buklod ng bawat miyembro ng pamilya. Ito ang magbibigay daan tungo sa matingkad at makulay nilang pagsasamahan.

Subalit isang pinto ang tiyak na laging hinihintay na magbukas, ito ay ang pinto ng kalangitan. Marahil ang lahat ay nakaabang na pagbuksan upang maranasan ang dito ang buhay na walang hanggan.

Totoo nga marahil na bawat pinto ng buhay ay magbubukas para sa may ginintuang kalooban at mananatiling nakasara para sa may bahid ng kasamaan.

Credit: Amelia C. Julian, Ph.D.

Mga Komento

Kilalang Mga Post