Ano ang Sanaysay?

Sanaysay
Diksyunaryo: Isang komposisyong pampanitikan sa isang natatanging paksa na higit na maikli at pormal kaysa alinmang akda
nagtataglay ng sarilina pananaw, paniniwala at kaisipan ng sumusulat angkop na paraan ng pagpapahayag ng kaisipan sa pagtuklas ng galaw ng buhay

Alejandro Abadilla: “ pagsasalaysay ng isang sanay” o nakasulat na karanasan ng isang sanay sa pagsasalaysay.”

Genoveva E. Matute: Pagtalakay sa isang paksa sa paraang tuluyan at sa malayang paraang naglalantad ng kaisipan, kuro-kuro, palagay at ng kasiyahan ng sumusulat upang umaliw, magbigay-kaalaman o magturo.

Dr. Samuel Johnson: Ang sanaysay ay isang malayang igpaw ng isipan.



Dalawang Uri ng Sanaysay

1. Maanyo o Pormal – nangangailangan ng maingat , maayos at mabisang paglalahad ng mga kaisipan. Ang mga pananalita ay pinipiling mabuti. Maingat na inilalahad at ipinaliliwanag ng awtor ang kanyang tinalakay na bagay o isyu nang hindi lamang nababatay sa sarili niyang karanasan at nalalaman. May mga sanggunian o basehan siya, may batayang kilala at kinikilala sa kanyang inilalahad.
2. Di Pormal o Palagayan - tila nakikipag-usap , pansarili ang himig at may kalayaan ang ayos ng pagpapahayag. Ang karaniwang layunin nito ay magpakilala ng mahalagang kaalaman. Dahil sa pamamaraang masaya at masigla, ang sanaysay na di-pormal o palagayan ay siyang ipinalagay na kaakit-akit at kawili-wiling basahin.

Pormal man o di-pormal ang sanaysay, ito ay dapat magtaglay ng mga katangiang sumusunod:
May maganda at mabuting pamagat
May mahalagang paksa o diwa.
May wasto o maayos na pagkakasunod-sunod
May kaakit-akit na simula.
May kasiya-siyang wakas.

Credit: Amelia C. Julian, Ph.D.